De jaren 80 zijn begonnen, het zachte bruin en oranje van de jaren 70 zijn ingeruild voor flitsend neon, elektronische synth beats en schoudervullingen. Het was een periode van verandering en nieuwe ideeën. De neoliberale economie kwam op in de vorm van tatcherism en reaganomics, het einde van de Sovjet-Unie werd ingeluid met glasnost en perestrojka, China opende zich in economische zin, de eerste personal computers verschenen en Madonna choqueerde de wereld met like a virgin en like a prayer. De nieuwe serie It’s a sin speelt zich af in dit decennium. In het Londen van de jaren 80 probeert een groep vrienden zichzelf en de wereld te ontdekken en dit onder de constante dreiging van een nieuwe ziekte: aids. Het is een verhaal vol met drama, seks, droefheid en plezier.
The Pink Palace
Het verhaal begint met Ritchie Tozer (Olly Alexander, leadzanger van Years and Years), hij groeit op in een stereotype Engels gezin: conservatief met ietwat overbezorgde ouders. In 1981 begint hij aan zijn rechtenstudie in Londen. Al snel verandert hij naar drama en Engels. Vervolgens ontmoeten we Roscoe of Gloria (Omari Douglas), hij staat op het punt te vluchten van zijn ouders nadat zij een “speciale” reis hebben geregeld voor hem. Het afscheid laat Roscoe’s persoonlijkheid in al haar glorie zien: oprecht en extravagant. Dit is een groot contrast met de verlegen Colin (Callum Scot Howells), een jongen uit een klein dorpje in Wales. Hij kwam naar London om te werken in een chique herenmodezaak aan Savile Row. Samen met Ash (Nathaniel Curtis) en Jill (Lydia West), die Richtie beide ontmoete op de universiteit, vormen zij een diverse en hechte vriendengroep. Met z’n vijven konden ze een appartement in Londen huren dat als snel werd omgedoopt tot The Pink Palace. Het is een begin van een nieuw leven vol met plezier en ze ontdekken wie ze nu eigenlijk zijn. Echter, de angst voor een nieuwe “homoziekte” zal al snel een einde maken aan die gelukkige tijd, de ziekte zal een belangrijke rol gaan spelen in deze jaren. Aids wordt al snel in de serie geïntroduceerd op een harde en angstaanjagende manier, het laat zien dat de ziekte (en nog steeds in veel andere gebieden ter wereld) een doodvonnis is.
The Pet Shop Boys
De naam van de serie is afgeleid het nummer It’s a Sin van het Britse synthpop duo The Pet Shop Boys. Omdat ikzelf de muziek van het duo wel kan waarderen, kon ik het niet laten om wat extra informatie te geven. Het duo bestaat uit de zanger Neil Tennant en de toetsenist Chris Lowe. Ze braken door met West End Girls, andere hits zoals Always on my Mind en Suburbia volgden. Tennant schreef It’s a Sin in ongeveer een kwartier toen hij met frustratie en boosheid terugdacht op zijn katholieke opvoeding. Het nummer zelf begint met een NASA-countdown vergezeld met bombastische synthesizer tonen, het einde is het Confiteor: een katholiek gebed om je zonden op te biechten. In de serie uit de titel het geloof uit dat aids als een zonde of straf van god werd gezien. Dit was een gedachte die rondging in verschillende religieuze groepen in die tijd. De aidsepidemie is ook een belangrijk thema in andere liedjes van de Pet Shop Boys. Met de Latin beats van Domino Dancing wordt gezegd: ‘watch them all fall down, all day all day. Domino dancing.’ Of in het melancholische Being Boring waar: ‘All the people I was kissing. Some are here and some are missing’ wordt gezegd. Overigens, de clips van beide nummers bevatten een hoog gehalte aan redelijk mooie mensen gekleed in weinig stof, dus misschien is het nog interessant om te zien.
Parallellen
Hoewel de aidsepidemie als een rode draad door de serie gaat, gebeuren er genoeg andere dingen die me verbaasden. Het waren uiteenlopende dingen: van het feit dat niet-hetero’s niet eens een huis konden kopen of simpelweg hun baan kwijtraakten als ze uit de kast kwamen tot Colin die dolenthousiast voor het eerst een hamburger eet tijdens een reis naar New York. De parallellen tussen de huidige en de aids pandemie waren ook erg opvallend: afstand houden, quarantaine en de angst voor een nog onbekende ziekte. Met die angst ontstonden ook allerlei complottheorieën en alternatieve geneeswijzen: aids zou in een lab zijn geconstrueerd, het waren de Sovjets, de ziekte trof alleen groepen mensen die met de letter H begonnen, ei en lijnzaad zou je beschermen of het drinken van accuzuur zou je genezen. Gelukkig waren er mensen die opstonden en probeerden zichzelf en anderen te informeren, dit door bijvoorbeeld de laatste wetenschappelijke informatie te vergaren en te verspreiden. In de serie wordt dit door Jill uitgebeeld, zij ontwikkelt zich tijdens de serie tot een activist en brengt dagen door in het ziekenhuis waar tientallen aidspatiënten liggen die zijn verstoten door familie en vrienden.
Conclusie
De serie geeft in maar vijf afleveringen een min of meer compleet beeld van de aidscrisis dat de wereld ongeveer 40 jaar geleden trof. Natuurlijk zijn de jaren 80 in de serie wat geromantiseerd met goed gestylde kleding, jaren 80 hitjes en de seksuele vrijheid die aanwezig was aan het begin van het decennium. Je zou haast in een tijdmachine stappen om terug de tijd in te gaan. Toch, maakte de serie me niet helemaal nostalgisch: de emancipatie van de LHBT+-gemeenschap heeft in die tijd heel wat vooruitgang geboekt, hoewel het nog steeds onder constructie is. In een scene heeft Jill ruzie met de moeder van Ritchie, het belangrijkste wat uit deze scene was dat heel wat levens misschien gespaard waren geweest als het stigma en de schaamte rond aids en de gehele LHBT-gemeenschap niet zo groot was. Stigma en schaamte bestaan ook nu nog steeds, en zoekt een balans tussen het hebben van gelijkheid en tegelijkertijd ook anders willen zijn. Kortom, It’s a Sin geeft een deel van de LHBT+-geschiedenis weer op een moderne, leuke en ontroerende manier. Je moet het gewoon maar zien! De serie zal in de zomer worden uitgezonden door de VPRO en is ook te streamen via NPO-plus of HBOmax.